Omgaan met veranderingen, vooruitgang bereiken en je dromen of ambities najagen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Voor sommigen gaat het als vanzelf, anderen zien misschien ‘beren op de weg of spinsels in hun hoofd’ (zie het gelijknamige boek dat gaat over irrationele gedachten waardoor je piekert of moeite hebt met loslaten). De parabel ‘Wie heeft mijn kaas gepikt?’ is een inspirerend verhaal dat inzicht geeft in verschillende manieren om met verandering om te gaan (Who moved my cheese?; Spencer Johnson, 1998) en hoe je kunt aankijken tegen het perspectief ‘stel het lukt wel’.
Samenvatting
In een doolhof leven vier personages die op zoek zijn naar kaas, een metafoor voor wat mensen gelukkig maakt, zoals liefde, werk of succes. Op een dag is de kaas verdwenen, wat hen dwingt om hun gedrag aan te passen. Het verhaal laat zien dat verandering onvermijdelijk is en hoe proactief reageren hierop kan leiden tot nieuwe kansen en groei. Door flexibel te zijn, je angsten te overwinnen en nieuwe paden te verkennen, kun je beter omgaan met levensveranderingen. De boodschap is: wie zich aanpast, vindt sneller nieuwe "kaas" en blijft succesvol en gelukkig. Maar hoe doe je dat dan?
Vier personages met verschillende strategieën
De vier personages staan symbool voor verschillende manieren waarop mensen omgaan met verandering, van snel reageren tot weerstand bieden:
Snif (‘Snuffel’): Een muis die vroeg veranderingen aanvoelt en snel handelt. Hij observeert, past zich aan en zoekt proactief naar nieuwe kaas.
Wat hij doet: Hij blijft alert en reageert direct op verandering.
Wat hij nodig heeft: Volharding om zijn intuïtie te blijven volgen.
Scurry (‘Snel'): Een muis die snel actie onderneemt zodra hij verandering ziet. Hij vertrouwt op zijn instinct en beweegt snel, zonder te overdenken.
Wat hij doet: Hij neemt risico’s en gaat vooruit zonder te blijven hangen.
Wat hij nodig heeft: Vertrouwen in zijn snelheid en besluitvaardigheid.
Hem (‘Peins’): Een mens die bang is voor verandering en het oude comfort niet wil opgeven. Hij blijft hopen dat de kaas terugkomt.
Wat hij doet: Hij blijft hangen in ontkenning en angst.
Wat hij nodig heeft: Moed om los te laten en het onbekende te verkennen.
Haw (‘Haast'): Een mens die uiteindelijk leert zich aan te passen na veel angst en twijfel. Hij begrijpt dat verandering kansen biedt.
Wat hij doet: Hij reflecteert, overwint zijn angst en onderneemt actie.
Wat hij nodig heeft: Inspiratie en een positieve mindset om vooruit te gaan.
Helpende gedachten om anders tegen verandering aan te kijken
Irrationele gedachten kunnen je blokkeren waardoor je niet in beweging komt, niet verandert. Veranderen is niet verplicht, maar vaak wíl je wel veranderen en fluistert een stemmetje waarom iets vooral niét gaat lukken. In ‘Wie heeft mijn kaas meegenomen’ worden helpende gedachten tijdens de zoektocht naar de kaas op de muur geschreven, zodat ze niet vergeten worden. Dit zijn ze:
- Wat zou je doen als je niet bang was? : Deze uitspraak moedigt aan om je angsten los te laten en actie te ondernemen, zelfs als verandering onzeker voelt.
- Wanneer je verandert wat je gelooft, verander je wat je doet: Dit benadrukt dat je mindset en overtuigingen bepalend zijn voor je gedrag en succes.
- Beweging in een nieuwe richting helpt je nieuwe kaas te vinden: Een oproep om flexibel te blijven en nieuwe mogelijkheden te onderzoeken.
- Als je niet verandert, kun je uitsterven: Dit benadrukt dat aanpassingsvermogen essentieel is om te overleven en te groeien.
- Ruik vaak aan de kaas, zodat je weet wanneer hij oud wordt: Een metafoor voor het belang van alert blijven op veranderingen en het tijdig anticiperen daarop.
- Hoe sneller je oude kaas loslaat, hoe eerder je nieuwe kaas vindt: Dit leert ons dat het loslaten van het verleden ruimte maakt voor nieuwe kansen.
- Oude overtuigingen leiden je niet naar nieuwe kaas: Een reminder dat vasthouden aan achterhaalde ideeën je groei kan belemmeren.
- Geniet van het avontuur en proef de nieuwe kaas: Dit benadrukt het belang van een positieve houding en genieten van veranderingen.
Voor mij zijn de lessen die je kunt trekken uit dit verhaal typisch voor een ‘stel het lukt wel’ benadering van uitdagingen en kansen. Blijven bewegen is essentieel, stil zitten is achteruitgang. Betekent dat dan dat je áltijd alles beter moet willen maken en altijd op weg naar succes moet zijn? Wat mij betreft zeker niet. Maar het zou zonde zijn als je jezelf gehinderd voelt door je gedachten of je ‘handelingsonbekwaam’ voelt. Wie weet helpt dit verhaal je dan een stapje verder.
Tot slot
Ik heb het boekje (in Engels) en als je het wilt lenen, laat het me weten. Of koop het voor een paar euro (bij je lokale boekshop). Je leest het in krap 2 uurtjes uit, daarna is het een leuk boekje om nog eens na te slaan. Een alternatief vind je via youtube met een samenvatting van het verhaal. En uiteraard ben ik benieuwd naar je reactie!
Reactie plaatsen
Reacties